هاب (hub)، سوئیچ (switch) و روتر (router) تجهیزات سخت افزاری شبکه های کامپیوتری می باشند که به منظور متصل کردن دستگاه های تحت شبکه و مدیریت ارتباط مورد استفاده می گیرند. هاب صرفا دستگاه ها را در بستر شبکه به همدیگر متصل می کند و سوئیچ تمامی وظایف هاب را انجام داده علاوه بر آن دارای ویژگی های بیشتر و مهمتری نیز می باشد. اما روتر به منظور متصل کردن چندین شبکه با Subnet های مختلف و مدیریت ارتباط آنها نقش بسیار مهمی در شبکه های کامپیوتری ایفا می کند.
هاب (hub) نوعی از تجهیزات سخت افزاری شبکه های کامپیوتری می باشد که به منظور متصل کردن دستگاه های موجود در شبکه با استفاده از کابل های شبکه است.
سوئیچ (switch) نوعی از تجهیزات سخت افزاری شبکه های کامپیوتری می باشد که به منظور متصل کردن دستگاه های موجود در شبکه استفاده می شود که دارای امکانات بیشتری نسبت به هاب می باشد.
روتر (router) نوعی از تجهیزات سخت افزاری شبکه های کامپیوتری می باشد که به منظور متصل کردن و ارتباط دادن دستگاه های داخل شبکه های متفاوت استفاده می شود به طوری که درخواست ها را بر روی یک شبکه بهم پیوسته برای رسیدن به مقصدشان، هدایت میکند.
در ادمه به بررسی تفاوت عمکرد این تجهیزات می پردازیم:
هاب دارای یک Collision Domain می باشد و این امر به این معنی است که در صورت ارسال یک درخواست یا پکت در بین دستگاه های متصل به هاب سایر دستگاه ها متصل آن را شنیده و آگاهی لازم در خصوص آن درخواست را پیدا خواهند کرد و به عبارتی همه دستگاه های متصل به هاب در یک Collision Domain می باشند.
سوئیچ به ازای هر پورت دارای یک Collision Domain می باشد و این امر به این معنی است که در صورت ارسال یک درخواست یا پکت در بین دستگاه های متصل به سوئیچ درخواست تنها برای دستگاه مقصد ارسال می شود و سایر دستگاه ها متصل نمی توانند آن را شنیده و آگاهی لازم در خصوص آن درخواست را پیدا کنند.
روتر نیز در مورد Collision Domain مانند سوئیچ عمل می کند و به تعداد پورت های تعریف شده بر روی آن دارای Collision Domain می باشد.
هاب تمامی درخواست ها و پکت ها را به صورت Broadcast بر روی شبکه ارسال می کند، با توجه به این موضوع رفتار این دستگاه در مورد Broadcast Domain مانند Collision Domain می باشد به عبارتی دارای Broadcast Domain نمی باشد.
سوئیچ دارای یک Broadcast Domain می باشد و این امر به معنی است که در صورت ارسال یک درخواست به صورت Broadcast، سایر دستگاه ها متصل آن را شنیده ،به عبارتی همه دستگاه های متصل به سوئیچ در یک Broadcast Domain می باشند.
روتر علی رقم اینکه به ازای هر پورت دارای یک Broadcast Domain می باشد ولی درخواست های Broadcast را از پورتی به پورت دیگر عبور نمی دهد و به عبارتی درخواست های Broadcast قابلیت عبور از روتر را ندارند، البته برخی روتر ها دارای امکاناتی هستند که با فعال شدن آنها برخی درخواست های Broadcast به صورت محدود امکان عبور از روتر را پیدا می کنند.
هاب در لایه اول مدل OSI شبکه فعالیت می کند.
سویچ در لایه دوم مدل OSI شبکه فعالیت می کند.
روتر در لایه سوم مدل OSI شبکه فعالیت می کند.
ممکن است هاب و سوئیچ تا حدودی عملکردی مشابه هم داشته باشند، اما روتر دارای عملکرد و نقش متفاوتی در شبکه های کامپیوتری می باشد که به طور مشخص برای ایجاد ارتباط بین شبکه های مختلف و یا مدیریت یک شبکه استفاده می شود و دارای ویژگی های مختلفی مانند امکان نظارت و مدیریت بر عملکرد کاربران، امکان کنترل پهنای باند مصرفی کاربران، امکان مشخص کردن نحوه دسترسی افراد به قسمتهای مختلف شبکه و اماکن پیاده سازی انواع روتینگ های مبتنی بر پروتکل های استاندارد مانند RIP, OSPF, BGP و ... می باشد. البته با پیشرفت تکنولوژی سوئیچ های پیشرفته دارای برخی قابلیت های روتر می باشند به طوری که سوئیچ های لایه سوم تقریبا تمامی ویژگی های یک روتر را دارا می باشند و می توانند نقش روتر و سوئیچ را همزمان در یک شبکه ایفا کنند. اما هاب باتوجه به اینکه سوئیچ جایگزین مناسبی برای هاب می باشد و استفاده از هاب در شبکه های امروزی به علت عملکرد ضعیف تر و امنیت پایین تر نسبت به سوئیچ، بسیار محدود شده است و درحال حاضر امکانات پیشرفته ای برای آنها در نظر گرفته نمی شود.