نسل پنجم شبکه تلفن همراه (5G)، استانداردهای پیشنهاد شده برای نسل جدید ارتباطات همراه است که پس از نسل چهارم شبکه تلفن همراه فعلی توسط اتحادیه بینالمللی مخابرات (ITU) ارائه شده است که به منظور افزایش سرعت اتصال اینترنت از سمت اپراتورها، به همراه افزایش ظرفیت بیشتر نسبت به نسل چهارم در نظر گرفته شده است.
حرف "G" در نسل های متفاوت شبکه تلفن همراه مخفف "generation" به معنای نسل است. به عبارتی 5G ، پنجمین نسل از شبکه های تلفن همراه می باشد. البته نسل پنجم تنها برای تلفن همراه نیست و یک استاندار کلی برای اتصال دستگاه ها به اینترنت است.
5G تا به امروز بهترین سرعت و پهنای باند را در بین تمامی استانداردهای موجود برای اتصال همراه به اینترنت ارائه کرده است، به طوری که تحقق این استاندارد نیازمند بهروزرسانی کامل زیرساخت شبکههای ارتباطی میباشد. بهروزرسانی شبکههای زیرساخت خود نیازمند ساخت تجهیزات پیشرفتهتر میباشد که به طور کلی 5G تمامی بسترهای مرتبط به خود را متحول خواهد کرد.
با توجه به اینکه زمان تحقق این استاندار در افق سال 2020 و بعد از آن توسط اتحادیه بینالمللی مخابرات مشخص شده است، در واقع هنوز برای بررسی کامل این استاندارد بسیار زود است. اما در حال حاضر برخی شرکتهای پیشرو در زمینه علوم مهندسی مخابرات و الکترونیک با سرمایهگذاری های بسیار گزاف به استقبال 5G رفتهاند و گزارشهایی مبنی بر راه اندازی آزمایشی این استاندارد ارائه کردهاند. اکنون رقابت بسیار مهمی در زمینه دست یابی به 5G در بین سازمانها و شرکتهای فعال در این حوزه شروع شده است که نتایج آن در آیندهای نزدیک مشاهده خواهد شد.
استانداردهای 5G سرعت شبکه و اتصال به اینترنت را در بخشهای مختلف و با ویژگیهای متفاوتی مشخص کرده است که میتوان به خلاصه ذکر کرد که سرعتی در حدود 1 تا 10 گیگا بیت بر ثانیه را برای آخرین اتصال در شبکه مشخص کرده است، به بیان سادهتر این استاندارد مشخص کرده است که شخصی با استفاده از تلفن همراه خود و با استفاده از اتصال 5G باید بتواند با سرعت 1 تا 10 گیگا بیت بر ثانیه به اینترنت متصل شود؛ همچنین سرعتهایی بیشتر برای زیر ساخت اینترنت اشیاء و متصل شده شهرهای هوشمند به همدیگر را نیز هدفگذاری کرده است. همان طور که از ابتدای شکل گیری مفهوم اینترنت اشیاء نیاز بستر ارتباطی بسیار پرسرعت و کارآمد احساس میشد، این 5G بود که توانست این بستر را فراهم کند.
البته ناگفته نماند که 5G تنها برای روی سرعت متمرکز نشده است به طوری که برای ویژگیهای دیگر شبکه نیز استاندارهایی ارائه کرده است، برای مثال شبکههای 5G میبایست دارای تأخیر یک میلی ثانیهای برای ارتباط End-TO-End باشند، و همچنین 99.999 درصد میبایست شبکههای 5G فعال و در دسترس باشند. 5G پوشش 100 درصدی را هدفگذاری کرده است، به طوری که هیچ منطقه و مکانی نباید خارج از سرویسدهی شبکه 5G باشد، به عبارتی از اعماق اقیانوس تا فراز بلندترین قلهها میبایست تحت پوشش باشند که تحقق این امر نیازمند تحول عظیم در زیرساخت ارتباطی در تمامی شبکهها میباشد.
از دیگر هدف های 5G می توان به کاهش مصرف انرژی و صرفه جویی در آن اشاره کرد، به طوری که 5G مشخص کرده است که دستگاه های داخل این شبکه می بایست مصرف انرژی بسیار کمی باشند و همچنین در زمان عدم فعالیت در حالت بسیار کم مصرف قرار گرفته و انرژی را برای دستگاه های دیگر ذخیره کنند.
در حال حاضر شرکتهای بزرگ در زمینه تکنولوژی در حال بررسی و آزمایش 5G هستند، برای مثال شرکتهایی مانند Intel، Nokia، Ericsson، Huawei و بسیاری شرکتهای پیشرو تستهای اولیه را انجام دادهاند و طبق گزارشهای منتشرشده برخی تستها به استانداردهای 5G بسیار نزدیک است و پیش بینی میشود که طی چند سال آینده شاهد تحولی عظیم در فناوری ارتباطات خواهیم بود. این تحول نه تنها در حوزه ارتباطات اینترنت، بلکه در بسیاری حوزههای دیگر که مهمترین آنها اینترنت اشیاء میباشد، صورت میپذیرد، به طور کلی 5G بستر بسیاری از پیشرفتهای ارتباطات خواهد بود.