سرویس Domain Name System که به اختصار DNS نامگذاری شده است، سیستمی است که نام دامنه را به آدرس سروری که مدنظر طراح یا برنامه نویس سایت است متصل مینماید. مشکلی که مدیران وب سایت ها در استفاده از DNS دارند، این است که تنها امکان داشتن یک آدرس ip اختصاصی در این سرویس وجود دارد. باوجود اینکه هزینه تهیه آدرس ip اختصاصی از شرکت های ارائه دهنده معمولاً بالا میباشد، متخصصان سیستم پیشرفته تری را به کاربران پیشنهاد داده اند که در آن امکان استفاده از آدرس های پویا وجود دارد ، به این سرویس DDNS گفته میشود. در این مقاله سعی بر آن است تا قابلیت های سرویس پویا DDNS را مورد بررسی قرار دهیم.
مفهوم DDNS یا Dynamic Domain Name System که معنای DNS پویا یا سیستم دامنه پویا است، این پروتکل به عنوان سرویس شبکه ، وظیفه تبدیل دامنه های مختلف اینترنتی را به آدرس ip برعهده دارد. با استفاده از پروتکل مذکور میتوان نام دامنه را مانند یک نقشه به ip خاص هدایت نمود، در این صورت امکان اتصال به سیستم شخصی خود در هرجای دنیا وجود دارد پس هدایت به آدرس بصورت عمومی انجام شده و این قابلیت در اختیار کاربران قرارداده میشود که با استفاده از ابزارهای اتصال همچون FTP به هدف خود دسترسی داشته باشند.
تفاوت میان DDNS و DNS
سرویس DynDNS به عنوان یک پسوند DNS میباشد که یک سیستم دایرکتوری جهانی در راستای فراهم سازی دسترسی به آدرس IP برای هر دامنه ثبت شده با وب سایت یا ایمیل یا FTP میباشد، این عملیات همانند کمک دایرکتوری تلفنی قسمتی است که اطلاعات تماس فعلی در صورت درخواست هر کاربر نگهداری و صادر خواهد شد. در DNS زمانی که درخواست جستجو از طرف کاربران ارائه میشود، آدرس IP متعلق به نام میزبان با بانک اطلاعاتی ارائه دهنده خدمات اینترنتی DNS تعویض میگردد، البته در این حالت آدرس های IP ممکن است در جهت مخالف به نام دامنه مربوطه ترجمه شوند که این استاندارد اینترنت نمی باشد.
در خدمات DDNS اختصاص آدرس های IP پویا به یک دامنه خاص پشتیبانی می گردد که در مقایسه با پایگاه داده های DNS به صورت خودکار اطمینان می دهد که تغییرات در آدرس IP شناسایی شده و ورودی ها به روز می شوند، با این وجود برای اتصال به رایانه ای خاص فقط کافی است از آدرس دامنه ثبت شده در سرویس DDNS اطلاع داشت. با استفاده از این کارایی ارائه دهندگان اینترنت بدلیل کمبود IP و مسائل امنیتی، آدرسهای جدید را به اتصالات اینترنتی بمنظور محافظت از انتقال داده های آنلاین در برابر حملات هکرها اختصاص میدهند. DDNS برخلاف DNS که فقط از یک آی پی استاتیک استفاده می نماید، توانایی بهره گیری از IP داینامیک را دارد پس DDNS حالتی از DNS است که اجازه بروزرسانی اطلاعات را تحت شرایط خاصی بعنوان Dynamic Update برای صاحب آن اطلاعات فراهم میسازد.
مزایای DDNS
• دسترسی: به سهولت و بدون نگرانی به وب سایت یا سرور دسترسی داشته و آدرس Ip نیز به اقتضای نیاز تغییر خواهد کرد پس هیچگونه فعالیتی متوقف نخواهد شد. با این وجود عملکرد و فعالیت سیستم بدلیل آدرس دهی پویا در بازه های زمانی مختلف متوقف نشده و راندمان مجموعه افزایش چشمگیری پیدا میکند.
• کاربردی: در سرویس های قبل بدلیل آنکه امکان بروز رسانی خودکار وجود نداشت نیاز به مدیر شبکه برای پیگیری و بهبود فرآیند بود، ولی در این تکنولوژی دیگر نیاز به داشتن یک مدیر شبکه نیست زیرا نیازی به این شخص برای بروز رسانی و تغییر مکرر شبکه وجود ندارد و پیکربندی در DDNS سیستماتیک انجام میشود.
• اقتصاد: بدون شک هزینه‌های مازاد تحمیلی IPهای اختصاصی یکی از مشکلات اصلی مدیران کسب و کارها میباشد که با استفاده از DDNS بدون پرداخت هزینه ای جدای هزینه ی اینترنت میتوان به بهره برداری از شبکه پرداخت.
نحوه عملکرد سیستم دینامیک نام دامنه DynDNS یا DDNS
در دنیای اینترنتی آدرس دهی از طریق نام دامنه بجای IP انجام می شود، پس میبایست با DNS پویا ، آدرس های IP بطور مداوم بروز رسانی شده تا به یک نام دامنه ثابت اختصاص داده شود. روتر DNS دینامیک در شبکه کلی مشخصات IP و نام آنها را در خود ذخیره میکنند، در این پروسه هنگام تغییرIP در روتر ، آدرس فعلی به سرویس DDNS گزارش داده شده سپسDNS دامنه به این واسطه بروز میگردد و به آدرس IP پاسخ می دهد. میتوان گفت روتر دینامیک آدرس جدید ارائه شده از طرف ISP را به سرویس DDNS اطلاع میدهد، سپس در DynDNS آدرس فعلی به نام دامنه مدنظر اشاره کرده حال سرور محلی با همان دامنه قابل دسترسی میباشد. در شبکه اگرIP در 24 ساعت تغییر کند، این آدرس به صورت خودکار از طریق سرویس DDNS دریافت می گردد حال سرور DDNS به درخواستهای DNS پاسخ داده و آدرس جدید را در زیر دامنه ثابت آپدیت میکند. جهت اتصال از طریق دامنه به رایانه موجود ابتدا یک درخواست DNS به دامنه ثبت شده ارسال شده سپس سرور DDNS آدرس IP فعلی ISP را دریافت میکند، در مرحله بعدی سریع در پیکربندی روتر دینامیک قرار میدهد.
شرکت های سرویس دهنده خدمات اینترنتی یا ISP سرویس Dynamic DNS را پیکربندی مینماید و سمت سرور سرویس DNS قرار دارد که کلاینت ها از آن استفاده می کنند، با این وجود Dynamic DNS از طریق یک برنامه کوچک بر روی شبکه خانگی یا سرور داخلی قرار داده شده و آدرس IP داخلی را دریافت کرده سپس آن را به DNS سرور ISP جهت تغییر آدرس وب ارسال می کند. در این فرآیند دیگر نیازی به تهیه آدرس IP استاتیک نیست، یعنی با تعویض آدرس وب سرور نام آن در DNS سرور بروز شده و Dynamic DNS محدودیت تعداد آدرس IP را غیرفعال میکند. مفهوم Dynamic DNS چندان هم پیچیده نمیباشد بطوری که در شبکه داخلی و به ویژه در محیط های Domain از آن به عنوان Dynamic Update استفاده میشود، اگر سرویس DHCP در شبکه بر روی سیستم کاربر به عنوان DNS Client نصب شده باشد با تغییر آدرس می تواند رکوردهای DNS را بروز رسانی نماید که این فرآیند بارها در شبکه داخلی انجام میشود. پس همین عملیات در شبکه اینترنت برای سرویس دهنده های ISP نیز به عنوان DDNS رخ میدهد.
سرویس دهنده های DDNS
شرکت های متعددی به صورت رایگان خدمات Dynamic dns را ارائه می دهند که یکی از آنها شرکت آلمانی German provider Securepoint DynDNS است، این شرکت خدمات رایگان خود را روی 5 هاست و 100 دامنه متغیر در بستری امن ارائه می دهد. حال لیست 4 مورد از سایت های سرویس دهنده DDNS بشرح زیر میباشد:
1. https://www.noip.com
2. http://www.changeip.com
3. http://www.dnsexit.com
4. https://www.dynu.com
در راستای بهره گیری از سرویس دهنده های DDNS به طور خلاصه در چند مرحله زیر فرآیند تقسیم میگردد:
• ابتدا میبایست در یکی از سایتهای سرویس دهنده DDNS ثبت نام و یک اکانت ایجاد نمود.
• پس از لاگین در سایت، یک Host Name تهیه کرد.
• Host name ای که تهیه شد در Device مورد نظر مانند دوربین مدار بسته یا مودم استفاده می گیرد.
• در انتها تنظیمات نهایی Port Forwarding پیگیری خواهد شد.
موارد استفاده از DynDNS
کاربردهای بسیار زیادی بدلیل سهولت استفاده برای آن تکنولوژی وجود دارد، به این صورت که کافیست یک اکانت رایگان در یکی از شرکت های ارائه دهنده سرویس سایت ddns (که بالاتر عرض شد) ایجاد گردد و DNS های دامنه را بر روی مقادیر مدنظر این سایت ها تنظیم کرد. به استنداد ویژگی راحتی در استفاده از DDNS میتوان برخی از کاربردهای آن را به شرح زیر نام برد:
• استفاده از متد Dynamic dns برای حذف اعدادی که به خاطر سپردن آنها برای کاربران خارجی مشکل است، در این حالت به وب سرویس یک نام اختصاصی داده شده و این نام به کاربر و مشتری خارجی معرفی میگردد. ابتدا باید در روترها آدرس IP را به نام مدنظر تطبیق داده و با استفاده از متد Dynamic dns هر بار که آدرس IP تغییر میکند اسم ثابت باقی بماند و به صورت خودکار آدرس IP جدید برای اسم مورد نظر تنظیم گردد.
• جهت دسترسی آسان و سریع به رایانه ای در شبکه داخلی به عنوان مثال از طریق اتصال دسک تاپ از راه دور
• برای مدیریت چندین سیستم عامل بر روی یک دستگاه شبکه ،کاربرد فراوانی دارد تا پرونده های شخصی بصورت آنلاین تحت فرمان باشند.
• کاربرد DDNS بدلیل کمبود IP Public در سیستم دوربین های مدار بسته طرفداران فراوانی دارد، با این سرویس هر مودم یک IP Public از نوع IPv4 داشته و هر بار که اتصال به اینترنت قطع و وصل می شود یا مودم خاموش و روشن میشود سیستم یک آی پی جدید را با استفاده از DDNS تهیه شده به مدیر اختصاص می دهد.
• با بهره گیری از این سرویس امکان دسترسی امن با رایانه کاری به سرور پست الکترونیکی یا پرونده ها محیا میشود.