وقتی صحبت از اسپم می‌شود چه چیزی به ذهنتان خطور میکند؟ قرصهای معجزه آسایی که پزشکان دیجیتالی برای رشد مجدد موهایتان نسخه میکنند؟ یا ایمیلهای تکراری که تنها با فرستادنشان برای سایر دوستانتان، وعده یک شبه ثروتمند شدن را به شما میدهند؟ معمولا زمانی سر و کله اسپم یا هرزنامه(spam) پیدا می شود که شما با آدرس پست الکترونیکیتان (ایمیل) در یک وبسایت ثبت نام میکنید. اگر ایمیل شما هنوز به انباری از اسپم‌های جورواجور روی هم تلنبار شده تبدیل نشده است، نگران نباشید! چراکه دیر یا زود برای هر دارنده ایمیلی اتفاق میافتد و اگر از ماهیت و نحوه عملکرد آنها آگاهی نداشته باشیم، عواقبش برگشت ناپذیر خواهد بود.
اسپم در واقع عنوان علامت تجاری تولیدات گوشت بسته‌بندی محصولات غذایی معروف"هرمل" است و یکی از محصولات گوشتی کمی بود که در دوران جنگ جهانی دوم از جیره دهی مستثنی شده بود و از این رو به‌طور گسترده‌ای در دسترس بود. بعد از مدتی از این واژه در یک برنامه ی طنز تلویزیونی انگلیسی (به نام میدان پرواز پی‌تون) استفاده کردند که در آن اسپم به شیوه‌ای غیرمعمول و طنزگونه در فهرست غذاهای رستوران تکرار شده بود. این تکرار بیش از حد، الهام بخش نامگذاری هرزنامه به این نام است.
اولین اسپم در سال ۱۹۷۸ توسط گری توورک ارسال شد. وی به قصد تبلیغ شرکتش ششصد نامه به کاربران ارسال نمود. از نظر فنی، ارسال اسپم تقریباً بدون هزینه است و این مسئله باعث شده شرکت‌های بازاریابی متعددی از این روش استفاده کنند. از آنجایی که هرزنامه باعث آزار کاربران شده و بسیاری از مواقع برای اهداف خرابکارانه استفاده می‌شوند، به‌طور کلی دیدگاه عمومی نسبت به آن ها منفی است.
اسپم (به انگلیسی: Spam) یا هرزنامه (به انگلیسی: Spamming)، به معنی پیام یا نامه الکترونیکی است که بدون درخواست گیرنده و به صورت انبوه فرستاده می‌شود. به طور کلی اسپم به معنای فرستادن پیام‌های متعدد و مشابه است. به عمل ارسال محتوای هرزنامه، اسپمینگ گفته می‌شود. یکی از مشهورترین انواع اسپم هرزنامه ایمیل است.
به سوء استفاده از ابزارهای الکترونیکی مانند ایمیل، مسنجر، گروه‌های خبری ایمیلی، فکس، پیام کوتاه و… برای ارسال پیام یا اشتراک‌گذاری محتوا به صورت انبوه و به صورت ناخواسته اسپم می‌گویند. با توجه به هزینه اندک این روش نسبت به پست سنتی که در گذشته برای ارسال پلاک به پلاک تبلیغات مورد استفاده قرار می‌گرفت و همچنین ناقص بودن قوانین بین‌المللی برای محدود کردن هرزنامه، استفاده از هرزنامه‌ها تقریباً در هر بستر اینترنتی مشاهده می‌شود.
از اسپم استفاده‌های متعددی می‌شود. برندسازی، بازاریابی، تأثیرگذاری بر افکار عمومی، جریان دهی به فضای اجتماعی، خرابکاری گسترده و وندالیسم نمونه‌هایی از کاربرد اسپم هستند. گاهی از اسپم‌ها برای آلوده کردن سیستم‌های کامپیوتری نیز استفاده می‌شود. از معروفترین بدافزارهایی که توسط اسپم‌ها گسترش می‌یابند، بات نت‌ها هستند. از بات نت‌ها برای اهداف گوناگونی مانند هدایت‌کردن حملات DDoS استفاده می‌شود. در بیشتر این موارد، سازنده بدافزار، کامپیوتر آلوده‌شده را که به علت گستردگی تقریباً شناسایی و پیگیری آن غیرممکن است، بعداً مجدد استفاده خواهد کرد. اسپم‌ها به گونه‌های مختلفی در اینترنت گسترش می‌یابند و مورد استفاده قرار می‌گیرند که اسپم موتورهای جستجو، اسپم ایمیل، اسپم‌های وبلاگی، انجمنی و شبکه‌های اجتماعی از مهم ترین آنها هستند.
انواع هرزنامه :
• اسپم ایمیل
• موتورهای جستجوی با اهداف اسپم (اسپم دکسینگ)
• اسپم انجمنی
• اسپم شبکه‌های اجتماعی
• اهداف انتشار اسپم
• مناطق جغرافیایی اسپم‌ها
روش هایی جهت غلبه بر مشکلات اسپم
از زمان فرستادن اولین هرزنامه، سرورهای شبکه و کاربران اینترنت، روش‌های تکنیکی مختلفی جهت غلبه بر مشکلات هرزنامه، تدارک دیده‌اند. از جمله:
• فیلتردار کردن نامه‌هایی که فرستاده می‌شود، بلوکه کردن هرزنامه‌ها و نامه‌هایی که از سوی سرورها فرستاده می‌شود.
• بلوکه کردن هرزنامه‌های ناخواسته گروه‌های خبری که برای ورود به سرورها فرستاده می‌شود و بلوکه کردن آی پی ارتباطی از سایت‌های دارای هرزنامه.
اسپم‌ها (spam) سیلی از پیام‌های تبلیغاتی و غیر تبلیغاتی هستند که بخاطر کم هزینه بودنشان نسبت به ارسال پیامها به شکل سنتی، بسیار مورد توجه قرار گرفتند. تا جاییکه هر دارنده ایمیلی تا به حال یکبار یکی از آنها را دریافت کرده است. معمولا با دریافت اینگونه پیامها، آن هم به کرات، احساس خوبی به ما دست نخواهد داد و بیشتر منزجر میشویم تا راضی. نکتهای که بسیار قابل توجه است، امکان استفاده از spamming برای مقاصد خرابکاری و کلاهبرداری است. اگر صاحب کسب و کار اینترنتی هستید و در زمینه دیجیتال مارکتینگ فعالیت میکنید، کسب آگاهی از ماهیت و کارکرد هرزنامه‌ها برای شما امری ضروری است. چرا که اسپم‌ها مستقیما بر حوزه بازاریابی دیجیتال اثرگذار بوده و میتوانند به شدت برای کسب و کار شما آسیبزا باشند. حال که با مطالعه این مقاله به آگاهی پیرامون این معضل همه جانبه مسلح شدهاید، امید است تا به نحو احسن در برابر این عامل مخرب محفوظ بمانید.